4 marca 2015

Benedyktyni


Zakon Świętego Benedykta (OSB)
Ordo Sancti Benedicti
Order of Saint Benedict (Benedictine Monks)
Ordine di San Benedetto (Benedettini)
Orden de San Benito (Benedictinos)
Ordem de São Bento (Beneditinos)
Ordre de Saint-Benoît (Bénédictins)
Orden des Hl. Benedikt (Benediktiner)
Orde van Sint Benedictus (Benedictijnen)

Data i miejsce założenia:
początek VI w. - Włochy

Założyciel:
św. Benedykt z Nursji















Benedyktyni skupieni są w 14 niezależnych kongregacjach traktowanych w Kościele jako osobny instytut zakonny. Każda posiada własne konstytucje i zarząd. Niektóre kongregacje skupiają w sobie także klasztory żeńskie. Ponadto istnieją klasztory Benedyktynów niezrzeszone w żadnej kongregacji. Łącznie należy do nich ok. 5700 Benedyktynów.

-------------------------------------------------------------------------------
 1.  Benedyktyni (Kongr. Zwiastowania)
założona w 1920 roku
(do kongregacji należą klasztory w Polsce)


Liczba zakonników na świecie: ok. 500 (w Polsce: 61)  * dane z 2008 roku
Benedyktyni kongr. Zwiastowania obecni są w krajach: Polska, Słowacja, Niemcy, Holandia, Belgia, Francja, Irlandia, Portugalia, USA, Trynidad i Tobago, Peru, Nigeria, Kongo-Rep.Dem., Angola, Indie.

Do kongregacji należą klasztory obrządku syro-malabarskiego. Pierwszy taki klasztor powstał w Indiach w 1987 roku.

Habit aktualny:

W większości klasztorów: Czarny habit przepasany czarnym skórzanym paskiem, czarny szkaplerz z kapturem. Stroju dopełnia czarny płaszcz chórowy - kukulla.
Opat dodatkowo nosi na piersi krzyż.
Afryka, Indie, Trynidad i Tobago: habit i szkaplerz biały.

Strony www:
Polska: Kraków-Tyniec, Lubiń, Biskupów
Słowacja: Sampor
Niemcy: Trewir, Huysburg
Belgia: Sint-Andries (Zevenkerken), Denee (Maredsous), Wavreumont, Clerlande
Holandia: Egmond
Francja: Etiolles 
Portugalia: Singeverga
Irlandia: Glenstal
USA: Valyermo
Trynidad i Tobago: Tunapuna
Nigeria: Ewu-Ishan
Indie (obrządek syro-malabarski): www.kappadubenedictines.org


-------------------------------------------------------------------------------
2.  Benedyktyni (Kongr. Amerykańsko-Kasyneńska)
założona w1855 roku

Liczba zakonników na świecie: 749 (w tym 33 nowicjuszy)
* dane z 2013 roku
Benedyktyni kongregacji Amerykańsko-Kasyneńskiej obecni są w krajach: USA, Kanada, Meksyk, Portoryko, Brazylia, Tajwan, Japonia, Kolumbia.

Habit aktualny:

W większości klasztorów: Czarny habit przepasany czarnym skórzanym paskiem, czarny szkaplerz z kapturem. Stroju dopełnia czarny płaszcz chórowy - kukulla.
Opat dodatkowo nosi na piersi krzyż.
Zakonnicy w kukulli
W Portoryko:
jednolity strój świecki -
biała koszula, czarne spodnie


Benedyktyni w Pince City (USA): szary habit, czarny szkaplerz.


Strony www:
www.osb.org/amcass


-------------------------------------------------------------------------------

3.  Benedyktyni (Kongr. Angielska)
założona w XIII wieku

Liczba zakonników na świecie: ok. 311  * dane z 2008 roku
Benedyktyni kongregacji Angielskiej obecni są w krajach: Wielka Brytania, USA, Peru, Zimbabwe.

Habit aktualny:

Czarny habit przepasany czarnym skórzanym paskiem, czarny szkaplerz z kapturem. Stroju dopełnia czarny płaszcz chórowy - kukulla.
Opat dodatkowo nosi na piersi krzyż.   


Strony www:
www.benedictines.org.uk


-------------------------------------------------------------------------------
4.  Benedyktyni (Kongr. Austriacka)
założona w 1625 roku

Liczba zakonników na świecie: 330  * dane z 2008 roku
Benedyktyni kongregacji Austriackiej obecni są w krajach: Austria, Brazylia.

Habit aktualny:

W większości klasztorów: Czarny habit przepasany czarnym skórzanym paskiem, czarny szkaplerz z kapturem lub bez, z guzikami pod szyją i białym kołnierzykiem o rogach prostych. Stroju dopełnia czarny płaszcz chórowy - kukulla.
Opat dodatkowo nosi na piersi krzyż.



Benedyktyni w Gut Aich (Austria):
Biały habit przepasany skórzanym paskiem, biały szkaplerz z kapturem.

Strony www:
www.benediktiner.at


-------------------------------------------------------------------------------
5.  Benedyktyni (Kongr. Bawarska)
założona w 1684 roku

Liczba zakonników na świecie: 239  * dane z 2008 roku
Benedyktyni kongregacji Bawarskiej obecni są w krajach: Niemcy.

Habit aktualny:

Część klasztorów: Czarny habit przepasany czarnym skórzanym paskiem, czarny szkaplerz z kapturem. Stroju dopełnia czarny płaszcz chórowy - kukulla.
Opat dodatkowo nosi na piersi krzyż.
Część klasztorów: szkaplerz z guzikami pod szyją, z białym kołnierzykiem o rogach prostych.

Strony www:


-------------------------------------------------------------------------------
6.  Benedyktyni (Kongr. Beurońska)
założona w 1863 roku

Liczba zakonników na świecie: 242  * dane z 2008 roku
Benedyktyni kongregacji Beurońskiej obecni są w krajach: Niemcy, Austria.

Habit aktualny:

Czarny habit przepasany czarnym skórzanym paskiem, czarny szkaplerz z kapturem. Stroju dopełnia czarny płaszcz chórowy - kukulla.
Opat dodatkowo nosi na piersi krzyż.

Strony www:
www.benediktiner-orden.de


-------------------------------------------------------------------------------
7.  Benedyktyni (Kongr. Brazylijska)
założona w 1827 roku

Liczba zakonników na świecie: 244  * dane z 2008 roku
Benedyktyni kongregacji Brazylijskiej obecni są w krajach: Brazylia.

Habit aktualny:

Czarny habit przepasany czarnym skórzanym paskiem, czarny szkaplerz z kapturem. Stroju dopełnia czarny płaszcz chórowy - kukulla.
Opat dodatkowo nosi na piersi krzyż.

Benedyktyni w Olinda (Brazylia): oprócz czarnego możliwy także strój w kolorze białym.

Strony www:
Klasztory: Bahia, Brasilia, Fortaleza (blog), Ponta Grossa, Rio de Janeiro, Sao Paulo,

-------------------------------------------------------------------------------
8. Benedyktyni (Kongr. Cono-Sur)
założona w 1970 roku

Liczba zakonników na świecie: 107  * dane z 2008 roku
Benedyktyni kongregacji Cono-Sur obecni są w krajach: Argentyna, Chile, Paragwaj, Urugwaj.

Habit aktualny:

Czarny habit przepasany czarnym skórzanym paskiem, czarny szkaplerz z kapturem. Stroju dopełnia czarny (w niektórych klasztorach szary) płaszcz chórowy - kukulla.
Opat dodatkowo nosi na piersi krzyż.

Strony www:
www.surco.org


-------------------------------------------------------------------------------
9. Benedyktyni (Kongr. Słowiańska)
założona w 1945 roku

Liczba zakonników na świecie: ok. 35  * dane z 2008 roku
Benedyktyni kongregacji Słowiańskiej obecni są w krajach: Czechy, Chorwacja, Słowenia.

Habit aktualny:

W większości klasztorów: Czarny habit przepasany czarnym skórzanym paskiem, czarny szkaplerz z kapturem. Stroju dopełnia czarny płaszcz chórowy - kukulla.
Opat dodatkowo nosi na piersi krzyż.
Benedyktyni w Tkon (Chorwacja): Habit szary z czarnym szkaplerzem.

Strony www:
www.benediktini.cz


-------------------------------------------------------------------------------
10. Benedyktyni (Kongr. Solesmeńska)
założona w 1837 roku

Liczba zakonników na świecie: 659  * dane z 2008 roku
Benedyktyni kongregacji Solesmeńskiej obecni są w krajach: Francja, Hiszpania, Wielka Brytania, Holandia, Luksemburg, Litwa, USA, Kanada, Martynika, Senegal, Gwinea.

 Do kongregacji należy sześć klasztorów (we Francji i w USA) tzw. tradycyjnych, czyli sprawujących liturgię przedsoborową (trydencką).

Habit aktualny:

W większości klasztorów: Czarny habit przepasany czarnym skórzanym paskiem, czarny szkaplerz z kapturem. Stroju dopełnia czarny płaszcz chórowy - kukulla.
Opat dodatkowo nosi na piersi krzyż.
Martynika, Senegal: habit i szkaplerz biały.

Strony www:
www.solesmes.com/congregation


-------------------------------------------------------------------------------
11. Benedyktyni (Kongr. Subiaco-Kasyneńska)
powstała w 2013 roku z połączenia dwóch kongregacji:
- Subiaco założonej w 1872 roku
- Kasyneńskiej założonej w 1408 roku

Liczba zakonników na świecie: 1352  * dane z 2008 roku
Benedyktyni kongregacji Subiaco-Kasyneńskiej obecni są w krajach: Włochy, Hiszpania, Wielka Brytania, Francja, Belgia, Holandia, Niemcy, USA, Meksyk, Haiti, Portoryko, Kolumbia, Brazylia, Burkina Faso, Wybrzeże Kości Słoniowej, Togo, Benin, Ghana, RPA, Madagaskar, Bangladesz, Wietnam, Filipiny, Australia.

Habit aktualny:

W większości klasztorów: Czarny habit przepasany czarnym skórzanym paskiem, czarny szkaplerz z kapturem. Stroju dopełnia czarny płaszcz chórowy - kukulla.
Opat dodatkowo nosi na piersi krzyż.

Zakonnicy w kukulli.
Wielka Brytania (klasztory: Prinknash i Pluscarden), Włochy (klasztor: Montevergine), oraz klasztory w Afryce i na Filipinach: Habit i szkaplerz biały.
Benedyktyni na Wybrzeżu Kości Słoniowej
 Meksyk (klasztor: San Miguel de Allende) - habit i szkaplerz niebieski.


Włochy (klasztor: Germagno) - zamiast habitu granatowa bluza z kapturem, przepasana skórzanym paskiem, biała kukulla.


Strony www:
Holandia: Slangenburg,
Kolumbia: Envigado, Gutape,
Togo: Dzogbegan,
Bangladesz: Daulatpur


-------------------------------------------------------------------------------
12. Benedyktyni (Kongr. Szwajcarska)
założona w 1602 roku

Liczba zakonników na świecie: 213  * dane z 2008 roku
Benedyktyni kongregacji Szwajcarskiej obecni są w krajach: Szwajcaria, Włochy, Kamerun.

Habit aktualny:

W większości klasztorów: Czarny habit przepasany czarnym skórzanym paskiem, czarny szkaplerz, kaptur nakładany na szkaplerz. Stroju dopełnia czarny płaszcz chórowy - kukulla.
Opat dodatkowo nosi na piersi krzyż.

Kamerun: habit i szkaplerz biały
Włochy (klasztor Marienberg w Mals):
szkaplerz z białym
kołnierzykiem o rogach
prostych, bez kaptura.
Strony www:
http://benediktiner.ch/die-kloester-der-benediktiner.html


-------------------------------------------------------------------------------
13. Benedyktyni (Kongr. Szwajcarsko-Amerykańska)
założona w 1881 roku

Liczba zakonników na świecie: 477
Benedyktyni kongregacji Szwajcarsko-Amerykańskiej obecni są w krajach: USA, Kanada, Meksyk, Gwatemala.

Habit aktualny:

Czarny habit przepasany czarnym skórzanym paskiem, czarny szkaplerz z kapturem. Stroju dopełnia czarny płaszcz chórowy - kukulla.
Opat dodatkowo nosi na piersi krzyż.


Strony www:
www.swissamericanmonks.org


-------------------------------------------------------------------------------
14. Benedyktyni (Kongr. Węgierska)
założona w 1514 roku

Liczba zakonników na świecie: 97  * dane z 2008 roku
Benedyktyni kongregacji Węgierskiej obecni są w krajach: Węgry, Słowacja, Austria, Brazylia.

Habit aktualny:

Czarny habit przepasany czarnym skórzanym paskiem, czarny szkaplerz z kapturem. Stroju dopełnia czarny płaszcz chórowy - kukulla.
Opat dodatkowo nosi na piersi krzyż.

Strony www: 
www.osb.hu


-------------------------------------------------------------------------------
15. Benedyktyni (niezrzeszeni w żadnej kongregacji)


Liczba zakonników na świecie: ok.100  * dane z 2008 roku
Benedyktyni niezrzeszeni w żadnej kongregacji obecni są w krajach: Włochy, Szwajcaria, Belgia, Francja, Hiszpania, USA, Izrael.

Wśród klasztorów niezrzeszonych jest pięć (we Francji i Włoszech) tzw. tradycyjnych, czyli sprawujących liturgię przedsoborową (trydencką). 

Habit aktualny:

W większości klasztorów: Czarny habit przepasany czarnym skórzanym paskiem, czarny szkaplerz z kapturem. Stroju dopełnia czarny płaszcz chórowy - kukulla.
Opat dodatkowo nosi na piersi krzyż.

W Izraelu: oprócz czarnego habitu używany także strój w kolorze białym
lub szarym.

Benedyktyni w Weston (USA): szary habit z czarnym szkaplerzem.
Benedyktyni w Beaumont (USA) nie noszą habitów w ogóle.

Strony www:
Francja: St-Lambert-des-Bois
klasztory tradycyjne: Flavigny, Le Barroux, La Garde, La Garde-Freinet
Belgia: Chevetogne
Włochy: Rzym (opactwo św. Pawła), Nursja (tradycyjny),
Szwajcaria: Le Bouveret (Port-Valais), Delemont, Longeborgne
Hiszpania: Canarias (blog) 
Izrael: Jerozolima, Tiberias (Tabgha)
USA: Bartonville, Beaumont, Weston


-------------------------------------------------------------------------------


Duchowość:
Benedyktyński sposób życia wyznacza reguła napisana przez św. Benedykta z Nursji z jej głównymi zasadami: aby we wszystkim Bóg był uwielbiony oraz ora et labora - czyli módl się i pracuj.
Zakonnicy prowadzą życie mnisze. Słowo mnich oznacza kogoś, kto jest sam. Samotność ta i pewien dystans do świata stwarza przestrzeń dla lepszego spotkania z Bogiem, a najważniejszą cechą duchowości monastycznej jest bycie z Bogiem.
Fundament duchowości benedyktyńskiej tworzą trzy elementy: lectio divina – czyli medytacyjna lektura Pisma Świętego, modlitwa liturgiczna i indywidualna, oraz praca w braterskiej wspólnocie. Liturgia jest dla mnichów podstawowym źródłem całego życia wewnętrznego. Obejmuje ona sprawowanie Ofiary Mszy Świętej oraz monastyczną Liturgię Godzin, na którą zakonnicy gromadzą się kilkukrotnie w ciągu dnia.
W życiu benedyktyńskim chodzi o wytworzenie specyficznej postawy, która z mnicha czyni człowieka modlitwy. Sprzyja temu wspomniana już samotność oraz milczenie. Świadomy kontakt z Bogiem wymaga gotowości do zerwania z grzechem, czyli codziennego nawracania się.



Benedyktyni w swych ślubach zobowiązują się do przyjęcia monastycznego stylu życia, do posłuszeństwa zgodnego z regułą i do stałości miejsca, czyli związania się mnicha z konkretną wspólnotą klasztorną na całe życie, w której życie reguła św. Benedykta nazywa szkołą służby Pańskiej. Ważne miejsce w życiu mnichów zajmuje praca, zwłaszcza ręczna w klasztornym gospodarstwie, która powinna być źródłem utrzymania klasztoru. Praca stanowi jeden ze sposobów służby Bożej.
W Zakonie św. Benedykta każdy klasztor jest autonomiczny. Na jego czele stoi opat (w mniejszych przeor), którego osoba jest widzialnym znakiem jednoczącym wspólnotę. Starodawnym zwyczajem opat może używać infuły i pastorału oraz posiada pewne uprawnienia biskupie wobec swoich podwładnych.



Działalność:
Reguła św. Benedykta mówi, że mnisi powinni żyć z pracy rąk własnych, dlatego nieodłącznym elementem benedyktyńskiego życia jest praca w klasztornym gospodarstwie, dzięki któremu zakonnicy mają co jeść. Ponadto do tradycji benedyktyńskiej należy przyjmowanie gości, w których mnisi spotykają Chrystusa. Przy klasztorach istnieją więc domy gościnne i rekolekcyjne, w których osoby przybywające do klasztoru mogą skorzystać z kierownictwa duchowego, odprawić rekolekcje, odnowić duchowe siły.
Praca ręczna oraz gościnność praktykowane są w każdym klasztorze. Jeśli okoliczności tego wymagają mnisi mogą podejmować również zewnętrzne prace w służbie Kościołowi. Różnią się one w zależności od kongregacji oraz pomiędzy poszczególnymi klasztorami.



Benedyktyni prowadzą więc szkoły różnego typu, w tym uczelnie wyższe, głównie w Wielkiej Brytanii i Ameryce Pn. i krajach niemieckojęzycznych. We Włoszech można spotkać instytuty teologiczne; kongregacja Solesmes specjalizuje się w rozwoju, badaniach i trosce o liturgię i chorał gregoriański. Przy wielu klasztorach głównie w Europie Zachodniej i Ameryce Pn. istnieją parafie. Mnisi głoszą także rekolekcje, angażują się w specjalistyczne duszpasterstwa i katechizację. Spora liczba klasztorów wytwarza różne produkty żywnościowe oraz rękodzieło, które później sprzedaje; przy klasztorach istnieją także sklepy z dewocjonaliami oraz księgarnie katolickie. W Europie Zachodniej wiele opactw to bezcenne zabytki architektury i sztuki sakralnej, które są udostępniane turystom. Klasztory benedyktyńskie bywają także ośrodkami kultury i nauki. Pojedyncze domy szerzej angażują się w działalność ekumeniczną. Nie każdy klasztor prowadzi jednak dodatkową działalność. Benedyktyni z kongregacji brazylijskiej, Cono-Sur i beurońskiej w większości klasztorów ograniczają się tylko do gościnności i pracy we własnym gospodarstwie.
W Polsce Benedyktyni oprócz domów gościnnych prowadzą parafie, katechizują, głoszą rekolekcje, sprzedają własne produkty żywnościowe, włączają się w działalność kulturową, naukową, dydaktyczną i wydawniczą. Posiadają trzy klasztory: w Krakowie-Tyńcu, w Lubiniu koło Leszna w Wielkopolsce oraz w Biskupowie na Opolszczyźnie.



Historia:
Pochodzący z Nursji św. Benedykt mając ok. 15 lat, z polecenia ojca wyjechał do Rzymu na studia. Widząc, że rozwiązły tryb życia młodzieży zagraża zbawieniu duszy podjął decyzję wycofania się ze świata i życia bardziej ustronnego.
Mając dwadzieścia lat został pustelnikiem w Subiaco, gdzie najpierw pod opieką starszego mnicha, a potem samodzielnie, prowadził życie pustelnicze, poddając się różnym umartwieniom. Wkrótce jego przykład zaczął przyciągać innych. Wraz ze wzrostem ich liczby święty założył 12 małych klasztorów, każdy zamieszkiwało 12 mnichów i przełożony.
Prawdopodobnie z powodu niechęci miejscowego duchowieństwa św. Benedykt zmuszony był opuścić Subiaco. Zabrał ze sobą najgorliwszych i najbardziej oddanych uczniów i przeniósł się z nimi na Monte Cassino, gdzie założył istniejące do dziś opactwo. Tam też zredagował tekst reguły zakonnej.
Św. Benedykt wprowadził do życia zakonnego profesję, czyli prawem zagwarantowaną przynależność do klasztoru oraz stałość miejsca – zobowiązanie mnichów do pozostawania w jednym klasztorze aż do śmierci, co było odpowiedzią na częstą w owych czasach praktykę wędrowania mnichów od jednego klasztoru do drugiego, której towarzyszyły różne nadużycia. Ponadto mnisi mieli ślubować posłuszeństwo według reguły i monastyczne obyczaje. Władzę w klasztorze sprawował opat.



Reguła św. Benedykta zyskała ogromną popularność w Kościele. Wiele istniejących w średniowieczu klasztorów przyjmowało ją za swoją i choć nie jest pierwszą chronologicznie regułą zakonną, to jednak ona stała się fundamentem życia zakonnego w Kościele zachodnim. Późniejsze reguły w jakimś stopniu nawiązywały do jej wzoru.
Św. Scholastyka - siostra bliźniaczka Benedykta – żyła pod kierownictwem duchowym swego brata, stając się założycielką Benedyktynek - żeńskiej gałęzi zakonu. Dziś Zakon św. Benedykta jest najstarszym istniejącym zakonem Kościoła łacińskiego, znacznie przyczynił się do pogłębienia życia religijnego, jak i kulturalnego Europy.
W ciągu wieków autonomiczne klasztory zaczęły skupiać się w formalne grupy zwane kongregacjami. Zwykle tworzyły je opactwa związane ze sobą geograficznie bądź historycznie. Współcześnie każda kongregacja formalnie traktowana jest w Kościele jako osobny zakon, posiada własne konstytucje przy jednoczesnym zachowaniu autonomii poszczególnych klasztorów wraz z ich własną specyfiką i tradycjami. Na czele kongregacji stoi Opat Prezes, wybierany na 8-letnią kadencję. Do jego zadań należy m.in. przeprowadzanie wizytacji kanonicznych w klasztorach kongregacji.


Obecnie istnieje 14 niezależnych kongregacji Benedyktynów, niektóre z nich skupiają w sobie, oprócz męskich, także klasztory żeńskie. Ponadto istnieją klasztory niezrzeszone w żadnej kongregacji. Niezależne kongregacje tworzą razem konfederację. Na jej czele stoi Opat Prymas, jest to jednak tytuł honorowy; nie ma on żadnej władzy nad poszczególnymi kongregacjami, jedynie reprezentuje na zewnątrz interesy należących do konfederacji wspólnot. Oprócz wspomnianych 14 kongregacji Benedyktynów do konfederacji należą także inne zakony oparte na duchowości benedyktyńskiej. Są to: Oliwetanie, Sylwestryni, Benedyktyni Misjonarze /Kong. św. Otylii/, Kameduli /Kongr. św. Benedykta/ oraz Walombrozjanie.

Filmy:

Benedyktyni w Biskupowie - część I: (część II)



Nowicjat w Tyńcu - część I: (część II, część III, część IV, część V)



Śluby wieczyste w Tyńcu:



Obłóczyny w Tyńcu - część I: (część II)





Autor: MK