5 maja 2016

ss. Matki Bożej - Ten Bunderen


Zgromadzenie Sióstr Matki Bożej – Ten Bunderen
Congregation of Our Lady - Ten Bunderen
Congregazione di Nostra Signora - Ten Bunderen
Congregación de Nuestra Señora - Ten Bunderen
Congregação de Nossa Senhora - Ten Bunderen
Congrégation de Notre-Dame - Ten Bunderen
Kongregation Unserer Lieben Frau - Ten Bunderen 
Congregatie van Onze Lieve Vrouw-ten-Bunderen

Data i miejsce założenia:
1269 rok - Belgia

Liczba sióstr na świecie: 23  * dane z 2016 roku
Siostry Matki Bożej - Ten Bunderen obecne są w krajach: Belgia.
Dom generalny: Belgia (Zonnebeke)

Habit aktualny:

Zgromadzenie założone jako habitowe. W okresie posoborowym siostry przestały chodzić w habitach. 
Znakiem wspólnym jest zawieszony na piersi mały równoramienny krzyżyk.




Habit historyczny:

Strój używany do ok. 1923 roku


----------------------------------------------

Strój używany w okresie od ok. 1923 do 1964 roku

W RD Kongo habit i welon biały
----------------------------------------------

Strój używany od 1964 do ok. 1967 roku
Siostry w Kongo w 1964 roku
----------------------------------------------

Strój używany w latach ok. 1967 - 1980
Siostry w Kongo w 1975 roku (w białych habitach i welonach)
----------------------------------------------

Siostry w 1981 roku
Siostry w Kongo w 1989 roku

Charyzmat:
Życie codzienne w zgromadzeniu oparte jest na regule św. Augustyna. Miłość ewangeliczna jest podstawą życia sióstr Matki Bożej. Jako wspólnota starają się żyć w jedności i miłości mając jedną duszę i jedno serce, wzorując się na przykładzie pierwszych chrześcijan w Jerozolimie.
Obecnie działalność apostolska zgromadzenia staje się coraz bardziej ograniczona za względu na starzenie się sióstr i brak nowych powołań. Jednak w miarę swoich możliwości siostry angażują się w wychowanie i edukację poprzez współpracę ze szkołami, opiekę nad osobami starszymi, pomoc ubogim i bezdomnym, pracę w parafii, wspierają także materialnie misje w Afryce.

Historia:
Dziś nie są znane żadne pewne informacje odnośnie początków zgromadzenia. Nazwa Bunderen prawdopodobnie wywodzi się z dawnego określenia w języku flamandzkim oznaczającą określoną wielkość pola (jak dziś np. hektar), może też pochodzić od wczesnośredniowiecznego słowa niemieckiego Bunra, pochodzącego z kolei z dawnego określenia łacińskiego bonnarium (bunuarium) oznaczającego granicę lub znak graniczny. Miejsce, gdzie pierwotnie żyła wspólnota sióstr, nazwane było Ten Bunderen, Bunderen lub Bunder; dziś znajduje się tam wieś Beitem, wówczas zlokalizowane było na obrzeżach miasta Moorslede, przy głównym szlaku drogowym prowadzącym z Brugii do Paryża.
W miejscu tym powstał dom gościnny dla przemierzających szlak pielgrzymów. W tamtych czasach domy gościnne nazywane były szpitalami. Pielgrzymi mogli w nich znaleźć nocleg, posilić się, a chorzy pątnicy znajdowali opiekę medyczną. Dach nad głową dawano w nim też starcom, opiekowano się również ludźmi chorymi z okolicy.
Data założenia zgromadzenia, jak i osoba założyciela również nie są znane. Możliwe, że wywodzi się ono z jednej ze wspólnot Beginek – pobożnych kobiet, żyjących według rad ewangelicznych we wspólnocie, choć nie wiążących się ślubami zakonnymi. Bardziej prawdopodobne jednak jest, że szpital dla pielgrzymów w Ten Bunderen ufundował właściciel Moorslede z XIII wieku Walter II lub jego syn Hendrik IV.
Najstarsza wzmianka o istnieniu szpitala pochodzi z 1269 roku i tą datę umownie przyjmuje się jako początek zgromadzenia. Pierwsza pewna informacja o istnieniu sióstr zawarta jest w dokumencie z 1408 roku opisującym zdarzenie z 1299 roku, w którym mowa jest o przeoryszy klasztoru Ten Bunderen.


Wspólnota pierwotnie nie była w sensie ścisłym zgromadzeniem zakonnym. Liczyła zaledwie kilka sióstr z przełożoną. Nie składały one ślubów zakonnych, choć żyły według rad ewangelicznych i we wspólnocie. Posługując w szpitalu świadczyły w nim szeroko pojętą cnotę gościnności, traktując pielgrzymów jak pana domu, jakby był to sam Chrystus.
Dopiero w 1473 roku wspólnota przyjęła regułę św. Augustyna, konstytucje oraz zaczęto składać śluby, tym samym zyskując oficjalną akceptację Kościoła jako wspólnota zakonna, choć w praktyce zapewne niewiele się zmieniło i siostry po prostu dalej robiły to, czego od dawna przestrzegały. Konstytucje zobowiązywały je do odmawiania w chórze siedem razy dziennie Małego Oficjum Matki Bożej, te które nie umiały czytać odmawiały określoną liczbę Ojcze Nasz i Zdrowaś Maryjo. Reguła św. Augustyna określiła ducha zgromadzenia, była też najłatwiejsza do połączenia życia zakonnego z czynnym apostolstwem.
Z powodu niepokojów politycznych siostry zmuszone zostały do opuszczenia klasztoru; lata 1587-1785 spędziły w niedalekim Ieper. Po dwóch wiekach powróciły do Moorslede, zamieszkały już jednak w innym miejscu, gdzie doświadczały prześladowań religijnych Rewolucji Francuskiej. Na nowo wspólnota odżyła w 1846 roku. 18 zakonnic odnowiło swoje śluby zakonne. Zgromadzenie zostało uznane jako diecezjalne, przyjmując na następne kilkadziesiąt lat nazwę Sióstr św. Wincentego a Paulo; zwane były też Wincentynkami lub Siostrami Miłosierdzia z Moorslede. Zmienił się też rodzaj apostolstwa, otwarto szkołę z internatem, a w późniejszym czasie sierociniec.


W 1860 roku zgromadzenie liczyło 16 sióstr. Od 1880 roku nastąpił duży wzrost liczby nowicjuszek. Do tego kilka małych lokalnych wspólnot zakonnych przyłączyło się do zgromadzenia. Dzięki temu już w 1895 roku liczba sióstr wynosiła 100, a cztery lata później 120. Pozwoliło to na otwieranie nowych domów.
W 1927 roku siostry wyjechały na misje do RD Konga do Basankusu. Od 1961 roku zaczęły pojawiać się rodzime afrykańskie powołania. W 1972 roku było już 11 sióstr Kongijek. Trzy lata później wszystkie opuściły zgromadzenie tworząc nową wspólnotę Terezjanek z Basankusu. Belgijskie siostry wyjechały z Afryki w 1996 roku.
Tymczasem posoborowy kryzys życia zakonnego ogarnął również Siostry Matki Bożej. Od czasu zakończenia Soboru w 1965 roku do zgromadzenia wstąpiły w Belgii zaledwie dwie siostry, w Afryce nikt. Ciągle malejąca liczba sióstr oraz ich starzenie się pociągnęły za sobą stopniowe wycofywanie się z dotychczasowego apostolstwa oraz likwidację domów, których obecnie pozostało jedynie trzy. W 2004 roku, po kilku wiekach obecności, siostry opuściły Moorslede i zamieszkały w Zonnebeke, w klasztorze umożliwiającym zapewnienie opieki coraz starszym zakonnicom.

Strony www:
www.tenbunderen.be