Zakony i zgromadzenia zakonne na świecie: ss. Notre Dame

Zgromadzenie Sióstr Szkolnych de Notre Dame (SSND)
Congregatio Sororum Scholarium de Notre Dame
Suore Scolastiche di Nostra Signora
School Sisters of Notre Dame
Hermanas Educadoras de Notre Dame
Irmãs Escolares de Nossa Senhora
Sœurs Scolastiques de Notre Dame
Armen Schulschwestern von Unserer Lieben Frau

Data i miejsce założenia:
1833 rok - Niemcy

Założycielka:
bł. Maria Teresa od Jezusa - Karolina Gerhardinger

Liczby: 3399 sióstr na świecie (w Polsce: ok. 200) * dane z 2010 roku

Siostry Notre Dame obecne są w krajach: Włochy, Wielka Brytania, Szwecja, Niemcy, Austria, Polska, Białoruś, Czechy, Słowacja, Węgry, Rumunia, Serbia, Słowenia, USA, Kanada, Portoryko, Gwatemala, Honduras, Brazylia, Peru, Paragwaj, Argentyna, Gambia, Sierra Leone, Ghana, Nigeria, Sudan Płd., Kenia, Izrael, Nepal, Japonia, Guam.
Dom generalny: Włochy (Rzym)

Habit aktualny:

Brak wspólnoty stroju zakonnego od 1972 roku.

W prowincji polskiej: czarny bezrękawnik, biała bluzka, biały kołnierzyk, czarny welon, czarny żakiet, na piersi możliwy przypięty znak zgromadzenia.

Siostry Notre Dame w Polsce

W krajach europejskich poza prowincją polską: czarny bezrękawnik lub czarna spódnica i czarna kamizelka, biała bluzka kołnierzykiem o rogach prostych, czarny welon z białą wypustką lub bez wypustki, na piersi możliwy przypięty znak zgromadzenia. Na Węgrzech możliwy taki sam strój bez welonu.

W Niemczech, Czechach, Słowacji i Słowenii oprócz powyższego stroju siostry chodzą także w czarnym habicie wyciętym w szpic, na głowie czarny welon z białą wypustką.

W Ameryce Pn. i Płd., Afryce, Azji i Oceanii siostry przestały chodzić w habitach.

Habit historyczny:

Habit pierwotny używany do 1963 roku.

----------------------------------------------

Habit obowiązujący latach 1963-1972, w niektórych krajach do dziś można spotkać siostry w habicie takim (np. w Polsce) lub bez pelerynki (np. w Niemczech).

Duchowość:

Duchowość zgromadzenia skupia się wokół pięciu charakterystycznych cech; są to: jedność, Eucharystia, maryjność, wychowanie i ubóstwo.

Charyzmat dążenia do jedności znajduje swój wyraz w życiu wspólnotowym prowadzonym według wskazań św. Augustyna, a szczególnie we wspólnej modlitwie Liturgią Godzin oddającej Bogu chwałę i uwielbienie. Źródłem podtrzymującym jedność jest obecność Chrystusa zwłaszcza w Eucharystii. W wielu prowincjach zgromadzenia praktyka adoracji Najświętszego Sakramentu jest stałym elementem każdego dnia. Siostry jednoczą się także służbie apostolskiej, która prowadzona jest na rzecz wychowania, które jest głównym zadaniem sióstr.

Założycielka poświęciła zgromadzenie Matce Bożej, której zachęta: zróbcie wszystko, cokolwiek wam powie (J 2,5) jest dla każdej siostry wezwaniem do posłuszeństwa Bogu. Maryjność wspólnoty rozumiana jest jako życie na wzór Maryi, czyli wsłuchiwanie się w głos Boży i szukanie Jego Woli. W uroczystość Niepokalanego Poczęcia siostry w całym zgromadzeniu odnawiają tzw. Hołd Królowej, czyli akt oddania się Matce Bożej. Ponadto wszystkie święta maryjne i soboty są dla sióstr okazją do okazywania Maryi szczególnego przywiązania i miłości.

Ważne miejsce w życiu zgromadzenia zajmuje także ubóstwo. Polega ono na dążeniu do prostego stylu życia i otwartości wobec ludzi ubogich i potrzebujących.

Działalność:

Siostry Notre Dame zajmują się wychowaniem dzieci i młodzieży na różnych szczeblach od żłobków do uniwersytetów i w różnych formach. Prowadzą m.in. szkoły, przedszkola, bursy i akademiki, domy rekolekcyjne zwłaszcza dla młodych ludzi, domy dziecka, świetlice środowiskowe dla dzieci, katechizują. W pracy wychowawczej szczególnie mają na uwadze dziewczęta i kobiety. Troską zgromadzenia są także ludzie ubodzy, dla których podejmowane są różnorakie działania charytatywne, bezdomni, bezrobotni, emigranci. Ponadto siostry pracują w instytucjach kościelnych, jak również przy parafiach jako zakrystianki i organistki.

Historia:

Powstanie Zgromadzenia Notre Dame (Matki Bożej) przypadło na okres po Rewolucji Francuskiej, kiedy zamykano większość szkół katolickich, a zakony rozwiązywano. Taki też los spotkał siostry Kanoniczki de Notre Dame (znane także jako Kanoniczki św. Augustyna) z Stadtamhof i prowadzoną przez nich szkołę w Bawarii, której Karolina Gerhardinger była uczennicą.

Idąc za radą proboszcza katedralnego w Regensburgu, ks. Michała Wittmanna, przygotowała się z dwoma innymi dziewczętami do zawodu nauczycielskiego, by móc nauczać w szkole dla dziewcząt w Stadtamhof, prowadzonej przez parafię. Pod kierownictwem ks. Wittmanna Karolina coraz wyraźniej rozpoznawała swoje powołanie do życia zakonnego. Przekonana, że odnowienie społeczeństwa zależy od tego, jaka jest chrześcijańska rodzina, a jej kształt z kolei zależy w dużej mierze od matki, dlatego zdecydowała, że założy nową wspólnotę zakonną poświęconą służbie chrześcijańskiego wychowania dziewcząt.

W 1833 roku Karolina i dwie jej towarzyszki rozpoczęły wspólne życie zakonne w Neunburg w Bawarii, dając początek Zgromadzeniu Ubogich Sióstr Szkolnych de Notre Dame; pod nazwą Ubogich Sióstr znane jest do dziś w Niemczech i w Czechach. Nowe zgromadzenie przyjęło konstytucje sióstr kanoniczek.

Karolina, teraz już jako matka Teresa od Jezusa, wysyłała siostry do okolic wiejskich po dwie lub trzy. Aby zachować jedność ducha, jeden kierunek i cel, zarówno wśród sióstr, domów a później i prowincji, podkreślała potrzebę jednoczącego, centralnego zarządu zgromadzenia.