Zakony i zgromadzenia zakonne na świecie: Służebniczki Śląskie

Zgromadzenie Sióstr Służebniczek Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej (ABVM)
Congregatio Sororum Ancillarum Beatae Mariae Virginis Immaculatae Conceptae
Congregation of the Sisters Servants of the Immaculate Conception of the Blessed Virgin Mary (of Silesia)
Congregazione delle Piccole Ancelle dell'Immacolata Concezione della Beata Vergine Maria (di Slesia)
Congregación de Hermanas Siervas de la Inmaculada Concepción de la Beata Virgen María (de Silesia)
Congregação das Irmãs Servas da Imaculada Conceição da Santíssima Virgem Maria (de Silésia)
Congrégation des Sœurs Servantes de la Très Sainte Vierge Marie Immaculée Conception (de Silésie)
Kongregation der Schwestern Mägde Mariens von der Unbefleckten Empfängnis (von Schlesien)

Data i miejsce założenia:
1850 rok – Polska
1897 rok – usamodzielnienie się zgromadzenia śląskiego

Założyciel:
Zgromadzenie powstało przez usamodzielnienie się części zgromadzenia, które założył bł. Edmund Bojanowski w 1850 roku.

bł. Edmund Bojanowski

Liczba sióstr na świecie: 753 (w Polsce: 619) * dane z 2008 roku
Służebniczki Śląskie obecne są w krajach: Polska, Białoruś, Ukraina, Słowacja, Czechy, Niemcy, Francja, Włochy, Kanada, Kamerun.
Dom generalny: Polska (Wrocław)

Habit aktualny:

Strój używany od 1964 roku:
Granatowy habit z białym kołnierzykiem, na głowie czarny welon, na piersi zawieszony krzyż.

Profeski czasowe na piersi zawieszony medal zamiast krzyża.

Na co dzień możliwy także habit szary i czarny welon lub błękitny habit
i biały welon.

W Niemczech, Kanadzie, Czechach i Słowacji:
Granatowy habit i granatowy welon z białą wypustką.

W Kamerunie: strój uroczysty: biały habit i welon.
Strój codzienny: błękitny habit i biały welon.

Habit historyczny:

Strój używany do 1964 roku

Duchowość:

Wpatrując się w Chrystusa Służebniczki widzą przede wszystkim Tego, który z miłości ogołocił samego siebie, przyjąwszy postać sługi (Flp 2,7). Naśladowanie Chrystusa w Jego służebnej miłości wymaga całkowitego i wyłącznego oddania się Bogu. Osiągnięcie prawdziwej postawy służebnej jest możliwe tylko dzięki osobistej relacji sióstr z Chrystusem. Wyraża się ona w gotowości kształtowania w sobie ducha ofiary i wyrzeczenia. Postawa służby jest więc ściśle związana z zaparciem się siebie i rezygnacją z własnych upodobań, dlatego też pierwsza Reguła nakazywała siostrom oderwanie się od świata, który na sile, bogactwie i wielkości buduje swoje znaczenie.

Bezinteresowna służebna miłość nacechowana pokorą i prostotą stanowi charakterystyczną cechę duchowości zgromadzenia. Kolejną cechą jest zaufanie Bożej Opatrzności.

Służebniczki są wspólnotą o duchowości maryjnej. Przejawia się ona w postawie zawierzenia Maryi, ukochania Jej i naśladowania w codziennym życiu, zwłaszcza cnót: miłości, pokory, prostoty i rozmodlenia. Poznając życie Matki Bożej, siostry starają się coraz bardziej Ją kochać i coraz doskonalej naśladować, szczególnie w posługiwaniu człowiekowi. Hasłem zgromadzenia są słowa Maryi: Oto Ja Służebnica Pańska, niech mi się stanie według twego słowa.

Siostry uroczyście obchodzą maryjne święta, codziennie odmawiają różaniec, odprawiają nabożeństwa maryjne, połączone z adoracją Najświętszego Sakramentu, w każdą sobotę śpiewają Godzinki o NMP, odmawiają Litanię Loretańską oraz akt oddania Matce Bożej.

Zgromadzenie poświęciło się też Najświętszemu Sercu Jezusa, oddając Mu cześć w każdy piątek, poza tym szczególną czcią siostry otaczają także św. Józefa.

Działalność:

Służebniczki Śląskie prowadzą liczne przedszkola, zwane ochronkami, otaczają opieką w domach dziecka dzieci zaniedbane i opuszczone, prowadzą świetlice dla dzieci i młodzieży, katechizują w szkołach. Religijnym wychowaniem obejmują młodzież, zwłaszcza żeńską, przygotowując ją do życia chrześcijańskiego oraz do pełnienia obowiązków w Kościele i społeczeństwie. Rozwijają różne formy apostolstwa młodzieży, organizując rekolekcje, dni skupienia, wakacje. Ponadto siostry opiekują się chorymi i opuszczonymi w domu pomocy społecznej oraz pomagają ludziom ubogim.

Historia:

Założyciel zgromadzenia bł. Edmund Bojanowski był człowiekiem świeckim, który aktywnie angażował się w pracę społeczną, której celem było moralne, kulturalne oraz ekonomiczne odnowienie XIX-wiecznej wielkopolskiej wsi. Punktem przełomowym w życiu błogosławionego była epidemia cholery w roku 1849, która doprowadziła ludność wiejską do nędzy i osierociła dużą liczbę dzieci. Wówczas z narażeniem życia pielęgnował chorych, za własne oszczędności kupował żywność i lekarstwa oraz sprowadzał do chorych lekarza i kapłana z posługą sakramentalną. Najwięcej uwagi poświęcił sierotom oraz dzieciom wiejskim organizując dla nich tzw. ochronki.

Do pracy w nich postanowił zaangażować dziewczęta wiejskie, które ożywione wspólną ideą ofiarnie poświęciłyby się dzieciom. Kilka lat później dziewczętom bezinteresownie posługującym w ochronkach nadał zakonny styl życia. Oficjalnie zgromadzenie Sióstr Służebniczek założone zostało w 1850 roku w Podrzeczu koło Gostynia w Wielkopolsce. W 1871 roku w chwili śmierci założyciela zgromadzenie liczyło 188 sióstr.

Nieprzychylne wobec zakonów działania zaborców m. in. dekrety kasacyjne istniejących placówek, zakaz przyjmowania nowych kandydatek i utrzymywania kontaktu z przełożonymi doprowadziły do podziału Służebniczek na cztery autonomiczne zgromadzenia: wielkopolskie, śląskie, starowiejskie i dębickie.

Pierwszy dom służebniczek na Śląsku został otwarty w 1866 roku w Porębie koło Góry św. Anny. Od 1877 roku klasztor ten stał się siedzibą przełożonej generalnej, która na mocy ustaw Kulturkampfu musiała opuścić Wielkopolskę. Jednak z upływem czasu władze rządowe coraz bardziej stawały się nieprzychylne wobec polskiego kierownictwa wspólnoty. Ponadto trudności w kierowaniu tak bardzo rozproszonym zgromadzeniem doprowadziły do decyzji jego podziału w 1897 roku wzdłuż granicy diecezji gnieźnieńsko-poznańskiej z diecezją wrocławską, na Służebniczki Wielkopolskie i Śląskie.

W dniu usamodzielnienia się zgromadzenie śląskie liczyło 82 siostry. Szybki rozwój wspólnoty sprawił, że w 1923 roku było już 804 sióstr profesek i 114 nowicjuszek, natomiast w 1939 roku było 1373 profesek 26 nowicjuszek i 11 postulantek.